گواهینامه SABS

گواهی‌نامه SABS چیست؟

 SABSمخفف اداره ملی استاندارد آفریقای جنوبی است.

این نهاد هم مسئول تدوین استانداردهای ملی (SANS) است و هم به عنوان سازمان ثالث برای صدور گواهی، آزمایش، بازرسی محصولات و سیستم‌ها عمل می‌کند.

 

نقش و کارکرد گواهی‌نامه  SABS

_ وقتی یک کالا یا سیستم دارای گواهی‌نامه SABS است، به این معنی است که آن کالا/سیستم مطابق با استانداردهای مربوط مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفته است.

_ آن کالا ممکن است اجازه داشته باشد نشان «SABS Approved» یا لوگوی مربوط به گواهی را درج کند؛ که نشانگر کیفیت، ایمنی یا عملکرد مورد قبول است.

_ گرفتن گواهی چیزی فراتر از یک گزارش آزمایش است: آزمایش فقط نشان می‌دهد که کالا در آزمایش‌های مشخص نتیجه‌ای داشته، اما گواهی به این معناست که تولید مستمر تحت کنترل، ممیزی و بررسی مداوم است.

_ در دوره‌های چندساله، نمونه‌هایی از کالاها از کارخانه‌ها یا از بازار جمع‌آوری می‌شوند تا تأیید شود که کیفیت در طول زمان حفظ شده است.

_ کالاها یا کارخانه‌هایی که می‌خواهند به بازار آفریقای جنوبی راه یابند، ممکن است نیاز به گواهی‌نامه SABS داشته باشند تا نشان دهند که با استانداردهای محلی مطابقت دارند.

 

تمایز میان گزارش آزمایش و گواهی‌نامه

داشتن گزارش آزمایش SABS به تنهایی به معنی این نیست که محصول مورد تایید SABS است.

فقط زمانی می‌توان ادعا کرد که محصول «SABS Approved» است که SABS رسماً حق استفاده از نشان گواهی را اعطا کرده باشد.

این تمایز برای خریداران و مصرف‌کنندگان اهمیت زیادی دارد: گواهی نشان تعهد مداوم به کیفیت است، نه صرفاً نتیجه یک آزمایش واحد.

 

مراحل اخذ گواهی‌نامه  SABS

1. تکمیل فرم درخواست

تولیدکننده باید فرم درخواست گواهی را پر کند. اگر کارخانه بیش از یک خط یا محل تولید دارد، باید فرم جداگانه یا بخش‌های جداگانه برای هر محل پر شود.

2. دریافت قیمت‌گذاری و پرداخت هزینه بررسی اولیه

پس از دریافت فرم، SABS برآورد هزینه (quotation) ارسال می‌کند و تولیدکننده باید آن را تایید کرده و پرداخت کند.

3. بازرسی کارخانه / ارزیابی کیفیت سیستم تولی

با قبول قیمت، بازرسی از کارخانه انجام می‌شود تا مطمئن شوند سیستم مدیریت کیفیت، فرآیندها، کنترل‌ها و قابلیت کنترل تولید مطابق الزامات استاندارد است.

4. آزمون نمونه‌ها / آزمایش محصولات

 نمونه‌هایی از محصول به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا بررسی شود که محصول مطابق با استانداردهای SANS یا استانداردهای مورد نیاز است یا خیر.

برای محصولات الکترونیکی، باید آزمون سازگاری الکترومغناطیسی (EMC) انجام شود.

SABS اخیراً امکان پذیرش گزارش‌های آزمون از آزمایشگاه‌های معتبر بین‌المللی (عضو ILAC) را در چارچوب طرح “ILAC scheme” فراهم کرده است.

در طرح “A-Lab Scheme”، فقط آزمایشگاه‌های تایید شده توسط SABS امکان صدور گزارش‌هایی که قابل قبول برای گواهی هستند را دارند.

5. بازبینی و بررسی گزارش‌ها

   SABS گزارش آزمایش‌ها را بررسی می‌کند (معمولاً در دو سطح) و ارزیابی نهایی را انجام می‌دهد که آیا محصول شرایط را برآورده کرده است یا خیر.

6. صدور گواهی انطباق یا گواهی SABS / علامت  SABS

اگر همه چیز درست باشد، SABS گواهی‌نامه “Certificate of Compliance” یا اجازه استفاده از نشان “SABS Approved / SABS Mark” را صادر می‌کند.

7. قرارداد نظارت سالیانه / بازرسی دوره‌ای

برای حفظ وضعیت گواهی، SABS بعضی بازرسی‌های دوره‌ای، بازدیدهای نمونه‌برداری، بازرسی بدون اطلاع قبلی و آزمون‌های نمونه‌ای را انجام می‌دهد.

اگر تغییراتی در فرآیند تولید، محل کارخانه یا محصولات ایجاد شود، ممکن است بازرسی اضافی لازم باشد.

8. دوره تجدید یا بازگواهی  (Recertification)

پس از پایان دوره اعتبار گواهی، شرکت مجبور است فرآیند بازگواهی را انجام دهد تا وضعیت گواهی را تمدید کند.

مدت اعتبار گواهی و تجدید

اکثر گواهی‌های SABS به مدت ۳ سال معتبر هستند (به جز لغو زودهنگام یا شرایط خاص)

در طول این دوره، بازرسی‌های سالیانه و نظارت اعمال می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که محصول همچنان با استانداردها مطابقت دارد.

اگر شرکت نتواند شرایط را حفظ کند، گواهی ممکن است معلق شود (suspended) یا لغو گردد.

 

هزینه‌ها

هزینه‌ها در منابع عمومی به صورت عدد دقیق ذکر نشده، چون بسته به نوع محصول، پیچیدگی استانداردها، نیاز به بازرسی، آزمون‌ها و موقعیت کارخانه متفاوت است.

شرکت‌ها باید هزینه درخواست اولیه، هزینه آزمون محصول، هزینه بازرسی کارخانه و هزینه‌های نظارت سالیانه را پرداخت کنند.

برای محصولات الکترونیکی، هزینه آزمون EMC ممکن است مهم و قابل‌توجه باشد، به‌ویژه اگر استانداردهای متعددی باید رعایت شوند.

 

نکات مهم و چالش‌ها

تفاوت بین گزارش آزمایش و گواهی کامل: داشتن یک گزارش آزمایش SABS به تنهایی به معنی داشتن گواهی نیست؛ تنها زمانی می‌توان محصول را “SABS Approved” نامید که گواهی کامل صادر شده باشد.

آزمایشگاه معتبر: برای اینکه گزارش آزمون قابل قبول باشد، آزمایش باید در آزمایشگاهی انجام شود که دارای اعتبار مناسب و مورد تایید SABS یا مطابق با معادلات بین‌المللی باشد (مثلاً ILAC ).

بازرسی مداوم و نمونه‌برداری غیر اعلام‌شده برای مطمئن شدن از استمرار کیفیت.

شرایط تغییر محصول یا فرآیند تولید باید اطلاع داده شود، چون ممکن است بر انطباق تأثیر بگذارد و بازرسی مجدد لازم باشد.

برای ارتباط با SABS و ارائه مدارک نماینده محلی یا نمایندگی داخل کشور در بعضی موارد لازم است.