راهنمای تجاری قطر

                          

قَطَر

با نام رسمی دولت قطر کشوری در جنوب غربی قاره آسیا در منطقه خاورمیانه و در شرق شبه‌جزیره عربستان، و در بخش جنوبی خلیج فارس واقع شده‌است. پایتخت آن، دوحه است. قطر مرز مشترک زمینی با عربستان سعودی، و مرز آبی با کشورهای ایران، کویت، عراق، عربستان، بحرین و امارات متحده عربی دارد.

 

قطر به صورت امارتی مطلقه و ارثی از میانه سده ۱۹ میلادی توسط خاندان آل ثانی فرمانروایی می‌شود. پیش از کشف نفت خام، قطر بیشتر به خاطر شکار مروارید و تجارت دریایی شناخته می‌شد. این کشور تا سال ۱۹۷۱ تحت‌الحمایه بریتانیا بود. پس از استقلال در سال ۱۹۷۱ به سبب درآمدهای سرشار نفتی و گاز طبیعی، این کشور تبدیل به یکی از ثروتمندترین کشورهای منطقه شد. همه موقعیت‌های حساس حکومتی در قطر توسط خاندان آل ثانی یا افراد نزدیک آنان اداره می‌شود. این کشور از سال ۱۹۹۲ روابط نظامی گسترده با ایالات متحده دارد. قطر دارای ذخایر گسترده گاز طبیعی است. مجله فوربز قطر را ثروتمندترین کشور جهان معرفی کرده‌است. قطر بالاترین شاخص توسعه انسانی بین کشورهای جهان عرب را دارا است. این کشور بالاترین درآمد سرانه را در جهان دارد. زبان رسمی این کشور زبان عربی است و از زبان انگلیسی معمولاً به عنوان زبان دوم استفاده می‌شود. دین رسمی آن اسلام، واحد پول آن ریال و مساحت آن ۱۱٬۴۹۳ کیلومتر مربع است در سال ۲۰۱۷ جمعیت قطر ۲٫۶ میلیون نفر بوده‌است، ۳۱۳٬۰۰۰ شهروند قطر و ۲٫۳ میلیون تبعه خارجی به دلیل حضور زیاد کارگران مهاجر مرد، تنها حدود یک‌چهارم جمعیت این کشور را زنان تشکیل می‌دهند براساس یادداشت تفاهمی که بین سازمان ملل و قطر امضاء شد، قطر مقر دفتر ضد ترور سازمان ملل می‌شود این کشور همچنین با ثبت شاخص ۰٫۷۴٪ بر پایه آخرین رتبه‌بندی بلایای طبیعی دانشگاه سازمان ملل، کم‌ ریسک ‌ترین کشور دنیا است.

 

جغرافیا

شبه جزیره قطر از شمال شرق عربستان به طول ۱۶۰ کیلومتر به داخل خلیج فارس گسترده شده‌است. قطر میان عرض‌های ۲۴° و۲۷° شمالی و طول ۵۰° و۵۲° شرقی جای گرفته‌است. خاک این کشور، مسطح بوده و از یک صحرای خشک ماسه‌ای و شنی تشکیل شده‌است. در جنوب خاوری خاک قطر خلیج فارس از طریق باریکه‌ای وارد خاک شبه‌جزیره شده و دریاچه‌مانند کوچکی را پدیدآورده که خور العُدَید یا «دریای درونی» نامیده می‌شود. پیرامون این خور را تپه‌ماهورهایی از شن‌های روان دربر گرفته‌است. بلندترین نقطه قطر «قُرَین ابوالبول» است به بلندای ۱۰۳ متر (۳۳۸ فوت) در جبل دُخان (کوه دود). جبل دخان رشته‌ای از برون‌زدهای کم‌ارتفاع از جنس سنگ آهک در غرب قطر است. جبل دخان از شمال به جنوب امتداد دارد و از زیکریت از طریق ام باب تا مرز جنوبی قطر ادامه می‌یابد. میدان‌های اصلی نفت داخل خشکی قطر در منطقه جبل دخان واقع شده اما میدان‌های گاز طبیعی این کشور در آب‌های شمال غرب شبه جزیره قرار دارند. آب و هوای قطر بیابانی است. در این کشور زمستان، هوایی خنک دارد. در زمستان در اثر توده هوایی سودانی باران‌های سیل آسایی در این کشور می‌بارد که خسارت به بار می‌آورد؛ ولی تابستان هوایی شرجی و گرم دارد.شهرهای قطر عبارت‌اند از وکره، خور، دخان، زباره، شمال، مسیعید، راس لفان. شهر جدیدی به نام لوسیل و شهرکی جزیره‌ای به نام مروارید قطر نیز در این کشور در دست ساخت هستند.

 

تاریخ

قطر یکی از چندین شیخ ‌نشین نوبنیاد واقع در شبه‌جزیره عربستان است. منطقه قطر از دیرباز بخشی از منطقه تحت فرمان شاهنشاهی ساسانی بوده‌است. در بسیاری از دوره‌های باستانی همه کرانه جنوبی خلیج فارس بخشی از دولت ساسانی بوده و توسط ساتراپهای ساسانی اداره می‌شد. به نوشته دانشنامه بریتانیکا «پیش از تصرف توسط امپراتوری عثمانی، قطر برای سال‌های طولانی تحت حاکمیت حکومت ایران بوده و هر سال سه هزار روپیه برای حق ماهی‌گیری و صید مروارید، مالیات پرداخت می‌کرده‌است». در سال ۱۷۰۰ میلادی، مهاجران در حدود مرزهای کنونی قطر، شهرک‌هایی ساختند و به صید مروارید، ماهی و تجارت مشغول شدند.

از سال ۱۸۷۱ تا ۱۹۱۳ قطر در تصرف امپراتوری عثمانی بود. در ۲۹ ژوئیه ۱۹۱۳ قراردادی بین دولت بریتانیا و دولت عثمانی به امضاء رسید که به موجب یکی از بندهای آن دولت عثمانی از حاکمیت بر قطر صرف نظر کرد. پس از جنگ جهانی اول بسیاری از امیرنشین‌های منطقه، جذب عربستان سعودی یا امارات متحده عربی شدند ولی قطر از این روند جدا ماند. با خروج نیروهای عثمانی، دولت بریتانیا حکومت «شیخ عبدالله بن جامع» حاکم قطر را به رسمیت شناخت و در سال ۱۹۱۶ قراردادی همچون دیگر قراردادهای خود با شیوخ امارات خلیج فارس با این شیخ به امضاء رساند. از این تاریخ، قطر تا زمان استقلال خود در سال ۱۹۷۱، تحت‌الحمایه بریتانیا بود. در عوض تحت‌الحمایه بودن، بریتانیا امنیت این کشور را تضمین می‌کرد در ۱۹۳۵ میلادی طایفه‌ای از اعراب بنی یاس مقیم ابوظبی به علت نارضایتی بودن از «شخبوط بن سلطان آل نهیان» حاکم ابوظبی به جنوب کوچیده و در منتهی‌الیه کرانه باختری ابوظبی یعنی خور العدید اقامت گزیدند. این مسئله سرآغاز اختلاف جدی میان ابوظبی و قطر شد. در ۱۹۳۹ میلادی نخستین منابع نفت خام قطر کشف شد. اما استخراج آن به خاطر جنگ جهانی دوم به تأخیر افتاد. به این ترتیب، نفت به عنوان منبع درآمد اصلی کشور، جای صید ماهی و مروارید را گرفت.

 

اختلاف‌های مرزی

پیشینه اختلاف‌های مرزی و سرزمینی عربستان سعودی با قطر به میانه‌های سده نوزدهم میلادی باز می‌شود. اختلافات مرزی و سرزمینی عربستان سعودی و قطر شامل باریکه‌ای از زمین‌های جنوبی قطر می‌شود. عربستان سعودی مدعی مالکیت ۳۷ کیلومتر از سواحل جنوب شرقی قطر است و دو کشور در مورد مرزهای جنوب غربی و خلیج سلوا نیز با یکدیگر اختلافات ارضی دارند؛ بنابراین، اختلافات مرزی و سرزمینی میان دو کشور از خلیج سلوا واقع در جنوب باختری قطر آغاز و تا خور العدید واقع در جنوب خاوری قطر امتداد می‌یابد. ابوظبی نیز نسبت به اراضی جنوب شرقی قطر ادعاهایی دارد. در سپتامبر ۱۹۹۲ نیروهای نظامی عربستان سعودی به قطر تجاوز کردند و بخش‌هایی از خاک این کشور را به تصرف درآوردند. به دنبال آن، قطر اجرای قرارداد مرزی ۱۹۶۵ با عربستان سعودی را به حال تعلیق درآورد و به عنوان اعتراض از شرکت در نشست‌های شورای همکاری خلیج فارس خودداری کرد. پس از ۳ ماه کشمکش، سرانجام با میانجی‌گری مصر، دو کشور موافقت‌نامه‌ای برای حل و فصل اختلافات مرزی‌شان منعقد کردند.

 

مردم

دولت قطر به دلیل رفتار «غیرانسانی» کارفرماها با کارگران مهاجر، از سوی سازمان‌های مدافع حقوق بشر، بارها مورد انتقاد قرار گرفته‌است۸۸/۴ درصد جمعیت قطر مهاجر و ۱۱/۶ درصد جمعیت آن بومی هستند. امید به زندگی در این کشور ۷۸/۷ سال استغالب قطری‌ها مسلمان و بیشتر آن‌ها سنی سلفی هستند. حدوداً ۵ تا ۱۵ درصد از شهروندان این کشور را نیز شیعیان تشکیل می‌دهند. قومیت: ۲۳٪ هندی، ۱۵/۳٪ نپالی، ۱۲/۸٪ بلوچ، ۱۲/۱٪ قطری، ۸/۷٪ بنگلادشی، ۱۰٪ فیلیپینی، ۵/۶٪ سریلانکایی، ۱/۳٪ ایرانی و ۱۱/۲٪ دیگر قومیت‌ها

 

اقتصاد

اقتصاد قطر یک اقتصاد کاملاً وابسته به گاز محسوب می‌شود. این کشور بزرگ‌ترین صادرکننده گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) در جهان است. درآمد خالص قطر از صادرات نفت و گاز در سال ۲۰۱۴ میلادی حدود ۳۸ میلیارد دلار برآورد شده‌است.قطر به علت پیش‌دستی در بهره‌برداری از میدان گازی پارس جنوبی (که قطر آن را «میدان شمالی» می‌نامد) توانسته‌است بیش از ایران از این میدان گازی مشترک، گاز طبیعی استخراج کند و به رشد سریع اقتصادی دست یابد. درآمد بالای گاز و جمعیت کم در این کشور یک ساختار رفاهی بی کم‌وکاست برای شهروندان قطری ایجاد کرده‌است. درآمد سرانه این کشور است این کشور با حدود ۱۳۰ هزار دلار آمریکا درآمد سرانه در سال، بالاترین را در جهان دارد قطر عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و سومین کشور دارنده ذخایر گاز پس از ایران و روسیه است. ذخیره گاز آن، برای ۲۰۰ سال آینده کافی تخمین زده شده‌است. اگر چه این کشور درآمدهای دیگر نظیر گردشگری دارد.

 

منابع گاز قطر

این کشور تولید نفت کم و روزی نیم میلیون بشکه است. بیشتر مشتری‌های نفت و مواد پتروشیمی قطر، کشورهای آسیایی مانند ژاپن هستند. قطر کشوری وابسته به واردات است. حدود نیمی از مواد خوراکی مصرفی از مرز زمینی با عربستان وارد می‌شود. واحد پول این کشور ریال قطر است. منبع درآمد ارزی کشور، صادرات نفت خام و گاز طبیعی است. تولید ناخالص داخلی این کشور ۳۵۳ میلیارد دلار است.

 

درآمد

منبع درآمد ارزی این کشور، صادرات نفت و گاز می‌باشد. قطر سومین کشور دارنده ذخایر گاز پس از روسیه و ایران است و ذخیره گاز آن برای ۲۰۰ سال آینده کافی تخمین زده شده‌است. قطر عضو سازمان اوپک نیز است.

 

ثروت

اقتصاد قطر یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان بر اساس سرانه تولید ناخالص داخلی است که در بین داده‌های سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ در رده‌های پنجم و هفتم جهانی قرار دارد که توسط بانک جهانی، سازمان ملل و صندوق بین‌المللی پول جمع‌آوری شده‌است. نفت و گاز طبیعی سنگ بنای اقتصاد قطر است و بیش از ۷۰٪ از کل درآمد دولت، بیش از ۶۰٪ تولید ناخالص داخلی و تقریباً ۸۵٪ درآمد صادراتی را به خود اختصاص می‌دهد. قطر دارای سومین ذخیره بزرگ گاز طبیعی اثبات شده در جهان است و دومین صادر کننده گاز طبیعی است.

 

تورم

یکی از مهم‌ترین نکاتی که افراد برای مهاجرت به قطر مورد بررسی قرار می‌دهند، نرخ تورم است. با توجه به اینکه شرایط زندگی در قطر و همچنین هزینه‌های وابسته به‌آن درطی سال‌های اخیر دستخوش تغییرات زیادی شده می‌توان با اطمینان گفت کشور قطر با هیچگونه تورم آسیب‌پذیری روبرو نیست. درواقع در حال حاضر نرخ تورم به چیزی حدود ۰٫۴۰-% رسیده‌است. این درحالی‌ست که قیمت مصرف‌کننده سی پی آی در کشور قطر به‌طور کلی بر اساس نقاط شاخص ۱۰۸٫۳۹ ارزیابی شده‌است که این مسئله تأثیر بسیار زیادی بر میزان حقوق دریافتی افراد در کشور قطر داشته‌است.

 

تلویزیون

شبکه عربی و انگلیسی الجزیره متعلق به دولت قطر، در صحنه رسانه‌های جهانی به این کشور جایگاه ویژه‌ای داده‌است. الجزیره، آزادانه دربارهٔ مسائل گوناگون و در برخی موارد حساس و جنجالی در خاورمیانه، سخن می‌گوید. الجزیره زیر نظر مستقیم وزارت امور خارجه قطر اداره می‌شود

 

اینترنت

تازه‌ ترین آمارهای منتشره از سوی پایگاه سنجش سرعت اینترنت اووکلا نشان می‌دهد که قطر در زمینه ارائه پرسرعت‌ترین اینترنت همراه از پیشرفته‌ترین کشورهای جهان نیز جلو زده و سبقت گرفته‌است چراکه طبق تحقیقات و آزمایش‌های صورت گرفته، سرعت اینترنت موبایل و همراه در این کشور شیخ‌ نشین، سه برابر متوسط سرعت اینترنت همراه در کشورهای پیشرفته‌ای همچون ایالات متحده آمریکا، کره جنوبی و کشورهای اسکاندیناوی که همواره در تست سرعت اینترنت در مقام‌های نخست جای می‌گرفتند، گزارش شده‌است. در قطر برخی از سایت‌های متعدد فیلتر می‌شود، دولت، هدف خود را جلوگیری از گسترش پورنوگرافی، توهین به اسلام و ممنوعیت سرویس‌های دور زدن فیلترینگ و مخفی کردن هویت کاربران اعلام کرده‌است. اوریدو شرکت مخابراتی قطری-کویتی است، که در زمینه ارائه شبکه تلفن همراه، خدمات اینترنت و پهنای باند فعالیت می‌نماید.

 

تحصیلات

تحصیل در مدارس دولتی قطر برای شهروندان بومی و محلی این کشور به‌صورت رایگان است اما اتباع خارجی می‌باید جهت تحصیل در مدارس این کشور شهریه پرداخت نمایند. ناگفته نماند اگرچه افراد خارجی برای تحصیل در قطر باید هزینه‌هایی را پرداخت نمایند اما آنان می‌توانند از کیفیت و استانداردهای بسیار مناسب آموزش بهره‌مند گردند. قطر امکانات آموزشی مدرنی را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد و دانشگاه‌های این کشور با دانشگاه‌های معتبر اروپایی در ارتباط هستند. شهر آموزش در الریان توسعه یافته توسط بنیاد قطر است. این مجموعه دارای ملکی با مساحت ۱۲ کیلومتر مربع (۴٫۶ مایل مربع) توسط بنیاد قطر ساخته شده و دارای امکانات مختلف آموزشی از جمله پردیس‌های ماهواره‌ای، مرکز گفتگو و هشت دانشگاه بین‌المللی است. تحصیل در قطر در بعضی رشته‌ها به زبان انگلیسی ارائه می‌شود به همین خاطر داشتن مدرک معتبر زبان، یکی از شرایط اخذ پذیرش از دانشگاه‌های این کشور می‌باشد. هزینه زندگی و تحصیل در قطر با توجه به رشته و دانشگاه محل تحصیل و محل زندگی دانشجو متفاوت است. دانشجویان می‌توانند بورسیه تحصیلی دریافت کنند و از امکاناتی مانند خوابگاه، اینترنت، کتابخانه، شهریه دانشگاه و غیره یک سال به‌طور رایگان استفاده کنند. افرادی که مایل به تحصیل به زبان عربی در این کشور هستند، می‌توانند تقاضای بورسه تحصیلی یک ساله دهند. در صورت تأیید شدن درخواست، امکانات مذکور به‌طور رایگان یا با هزینه بسیار پایین در اختیار دانشجو قرار می‌گیرد.

 

ورزش

ورزش در قطر از نظر مشارکت و محبوبیت در درجه اول بر فوتبال متمرکز است. علاوه بر این، دو و میدانی، بسکتبال، هندبال، والیبال، شترسواری، اسب سواری، کریکت و شنا نیز به‌طور گسترده‌ای برگزار می‌شود. در حال حاضر ۱۱ باشگاه چند ورزشی در کشور قطر و ۷ باشگاه تک ورزشی وجود دارد. بزرگترین رویداد ورزشی که در قطر برگزار شد بازی‌های آسیایی ۲۰۰۶ بود که به میزبانی این کشور در شهر دوحه برگزار شد. همچنین بزرگترین مسابقات گرندپری تنیس و موتور سواری نیز در قطر برگزار می‌شود. همچنین در ۲ دسامبر ۲۰۱۰، قطر حق میزبانی مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ را بدست آورد و بدین ترتیب به نخستین کشور عربی میزبان این مسابقات شد. قطر به عنوان نخستین کشور عربی، جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ را میزبانی خواهد کرد.

 

عضویت

قطر علاوه بر سازمان ملل متحد ((UN)، در بانک توسعه اقتصادی عرب (ABEDA))، صندوق و توسعه اقتصادی و اجتماعی عرب (AFES))، اتحادیه عرب ((AL)، صندوق پول اعراب (AMF)، کمیسیون اقتصادی و اجتماعی کشورهای غرب آسیا ((ESCW)، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO)، گروه 77 (G-۷۷)، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی(IAE))، بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه وابسته به بانک جهانی (IBRD)، سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ICAO))، بانک توسعه اسلامی ((IDB، صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی (IFAD)، سازمان بین‌المللی کار (ILO)، صندوق بین‌المللی پول ((IMF)، سازمان بین‌الملل پلیس جنایی (INTERPO))، سازمان کنفرانس اسلامی (OIC)، سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO)، جنبش عدم تعهد ((NAM، سازمان کشورهای صادر کننده نفت (OPEC))، کمیسیون سازمان ملل برای تجارت و توسعه ((UNCTAD)، سازمان بهداشت جهانی ((WHO)، سازمان بین‌المللی مالکیت معنوی (WIPO))، سازمان جهانی مهاجرت (WMO))، و سازمان جهانی تجارت ((WTOعضویت دارد. این کشور همچنین یکی اعضای فعال شورای همکاری خلیج فارس ((PGCC) است.

 

روابط ایران و قطر

                                                                                            

 به روابط دوجانبه میان جمهوری اسلامی ایران و قطر اشاره دارد. ایران در دوحه سفارت دارد و متقابلاً قطر در تهران یک سفارت دارد. پس از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان سعودی در ایران روابط بین ایران و قطر نیز به سردی گراییده‌است، چرا که قطر به عنوان یکی از کشورهای عربی به حمایت از عربستان سطح روابط خود را با ایران کاهش داده‌است اما پس از تحریم قطر توسط کشورهای عربی دو کشور دارای روابط خوب و تنگاتنگی باهم شدند. ایران در این دوره مرز هوایی خود را بر روی پروازهای شرکت‌های هوایی قطر از جمله هواپیمایی قطر بازگذاشت و ارسال مواد غذایی را به قطر افزایش داد. دوحه و تهران از زمان آغاز بحران خلیج‌فارس روابط دوجانبه خود را تعمیق بخشیده‌اند و همبستگی تهران با دوحه بیشتر شد. فراتر از لفاظی­های طرف‌های مناقشه، ایران محموله‌های غذایی را برای کمک به دوحه در جلوگیری از بحران امنیت غذایی فراهم کرد. صادرات ایران به قطر از ۶۰ میلیون دلار بین ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ به ۲۵۰ میلیون دلار بین ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ افزایش یافت.  ایران و قطر از دیر باز از نظر دینی و همجواری، روابط بسیار دوستانه‌ای داشته‌اند. روابط بازرگانی بین ایران و قطر و مسافرت‌های مردم دو کشور همیشه برقرار بوده‌است. به همین دلیل ایران همیشه تلاش داشته‌است که روابط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی خود را با قطر و بلعکس قطر روابط خود را در این زمینه ها با ایران گسترش دهد. روابط ایران و قطر از زمان استقلال قطر در سال ۱۹۷۱ دوستانه و بر پایه احترام برابر بوده‌است. ایران که خواهان تفاهم و گسترش روابط دوستانه با همه کشورها بود، از نخستین کشورهایی بود که استقلال قطر را به رسمیت شناخت و ورود این سرزمین کهن را به جامعهٔ بین‌المللی تبریک گفت. در دوره پس از انقلاب اسلامی ایران، روابط قطر و ایران گسترده‌تر شده به نحوی که امیر پیشین قطر و همسرش با محمد خاتمی رئیس‌جمهور سابق جمهوری اسلامی ایران دیدار داشته و در دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد نیز امیر پیشین قطر از ایران دیدار داشته و با رهبر ایران خامنه‌ای ملاقات داشت. قطر نیز از احمدی‌نژاد برای شرکت در اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس دعوت کرد که احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور وقت جمهوری اسلامی ایران به همراه معاونش اسفندیار رحیم مشایی و وزیر خارجه وقت منوچهر متکی در این اجلاس شرکت کردند. در دروه ریاست جمهوری روحانی امیر قطر تمیم بن حمد آل ثانی به ایران سفر کرد و در این سفر یک روزه خود با مقامات عالی جمهوری اسلامی ایران دیدار نمود. در این دوره محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیر امور خارجه قطر دو بار پیاپی به ایران سفر نمود و از مقامات و مردم ایران بابت همراهی با مردم قطر در روزهای سخت تشکر کرد. ایران و قطر مشترکات زیادی دارند؛ از جمله آنکه هر دو عضو اوپک، جنبش عدم تعهد، سازمان همکاری اسلامی هستند. قطر همچنین چندین نشست در سطوح بالای مقامات با ایران برای توافقات اقتصادی و امنیتی برگزار کرده‌است. هر دو کشور روابط اقتصادی تنگاتنگی در زمینه‌های اقتصادی و به ویژه صنایع نفت و گاز دارند. ایران و قطر مشترکاً بزرگترین منبع گاز طبیعی جهان را کنترل می‌کنند.انگیزه‌های ایران و قطر به مقدار زیادی تحت تأثیر روابط اقتصادی با ایران می‌باشد. قطر ۱۳ درصد ذخیره ثابت شده گاز را دارد و هر روز ۶۵۰ میلیون متر مکعب گاز از قسمت خود تولید می‌کند در حالیکه ایران ۵۷۵۰ میلیون متر مکعب گاز تولید می‌کند. علاوه بر همکاری‌ها در زمینه نفت و گاز، این دو کشور همکاری‌هایی نیز در زمینه کشتی‌رانی دارند.

ایرانیان قطر جمعیت ۳۰٬۰۰۰ نفری از ایرانیان مقیم خارج در سراسر جهان را تشکیل می‌دهند.

 

روابط دوجانبه

در زمان جنگ ایران و عراق، قطر کمک‌های اقتصادی زیادی به صورت وام یا کمک بلاعوض به صدام حسین کرد. یک سال پس از پایان جنگ، ادعای ایران مبنی بر اینکه یک سوم مخازن میدان گازی شمال قطر در آب‌های ایران واقع شده‌است، با توافق‌نامه‌ای به مضمون بهره‌برداری مشترک طرفین از مخازن خاتمه یافت. در سال ۱۹۹۱ پس از پایان جنگ خلیج فارس، حمد بن خلیفه آل ثانی از مشارکت ایران در تأمین امنیت خلیج فارس استقبال کرد. هر چند که به دلیل مخالفت دیگر کشورهای عربی خلیج فارس این امر هیچ‌گاه محقق نشد. به هر صورت قطر همکاری‌های امنیتی خود با ایران را در چهارچوب روابط دو جانبه ادامه داد. اضافه بر این، در سال ۱۹۹۲ طرح‌هایی تهیه شد که از رودخانه کارون در ایران برای قطر آب پمپاژ شود اما به دلیل مقاومت‌های محلی در ایران این طرح‌ها نیز به کناری گذاشته شد. در فوریه سال ۲۰۱۰ میلادی و در نشست میان هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا، و نخست‌وزیر قطر، حمد بن جاسم بن جبر آل ثانی، در دوحه، حمد بن جاسم بن جبر آل ثانی اعلام کرد که اگر ایران تلاش‌های رسیدن به سلاح هسته‌ای را ادامه دهد، این یک رقابت ناسالم در منطقه خواهد بود. او همچنین برقراری مذاکرات مستقیم میان آمریکا و ایران را خواستار شد. در ماه مه ۲۰۱۰، امیر قطر شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی و بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه حمایت خود از تلاش‌هایی به رهبری ترکیه برای حل دیپلماتیک موضوع اتمی ایران اعلام کردند. مقامات ترک پیشنهاد کردند که گفتگوهای مستقیمی بین سعید جلیلی مذاکره‌کننده اتمی ایران و رئیس دیپلماسی اروپا کاترین اشتون ایجاد شود.

لینک راهنمای تجاری قطر با نگاه ویژه بر محصولات کشاورزی سال1399

همکاری‌های دوجانبه

قطر روابط خوبی با ایران دارد زیرا هر دو کشور عضو اوپک هستند. روسیه، ایران و قطر ۵۰ درصد ذخایر نفت جهان را کنترل می‌کنند. در دسامبر ۲۰۱۰، یکی از افسران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با فرمانده ارتش قطر دیدار داشت. آن‌ها اظهار کردند که «سپاه پاسداران و نیروی دریایی قطر می‌توانند در زمینه اطلاعات، امنیت و آموزش همکاری نزدیکی داشته باشند.» حمد بن علی العطیه با نیروهای دریایی ایران ملاقات داشته و گفت که قطر آماده است که تمرینات مشترک نظامی با ایران انجام دهد. در بحران دیپلماتیک قطر با عربستان سعودی در سال ۲۰۱۷، ایران از قطر پشتیبانی کرده و از کشورهای عربی خواست که مشکلات خود را از طریق گفت و گو حل کنند. پس از این که عربستان سعودی قطر را از نظر اقتصادی تحریم کرد ایران برای قطر ۶۰۰ تن مواد غذایی تازه ارسال کرد. قطر هم از اسفند ۹۸ به بعد در جهت حمایت از ایران در زمینه ی مبارزه با ویروس کرونا محموله های به وزن پنج و نیم ، شش و پانزده تن به ایران ارسال کرد. چهارمین محموله ی کمک های قطر نیز در ۱۱ اردیبهشت به ایران ارسال شد.

 

وقایع بین ایران و قطر

تا جاییکه به حفظ روابط خوب و پایدار با ایران برمیگردد قطر دارای مشکلاتی است. اتخاذ سیاست‌های شورای همکاری خلیج فارس در مورد رابطه با ایران را نیز باید به مشکلات قطر اضافه کرد. هر دو کشور تلاش می‌کنند گام‌های آرامی را به سوی حفظ منافع خود بردارند. اما تلاش برای حفظ رابطه خوب با ایران و همچنین شورای همکاری خلیج برای قطر دردسر ساز شده‌است. در ۲ ژوئیه ۲۰۱۱، شورای همکاری خلیج به صورت متحد توافق کردند که یک نیروی نظامی مشترک تشکیل دهند و حجم نیروها را دو برابر کنند. «دکتر سامی الفرج اظهار داشت که این تصمیم به منظور رویارویی با تهدید فزاینده ایران و عناصر تروریست و سرنگون کننده این کشور در کشورهای خلیج فارس اتخاذ شده‌است.» پس از حمله به سفارت عربستان سعودی در ایران در ۲۰۱۶ قطر این اقدام را محکوم کرد و سفیرش در تهران را فراخواند و همچنین وزیر امور خارجهٔ قطر طی نامه‌ای به سفارت ایران در دوحه اعتراض کشورش را اعلام کرد. در ژانویه ۲۰۱۶، قطر آخرین کشوری بود که از عربستان حمایت کرد و سفیر خود از تهران را به خاطر حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در ایران، فراخواند.